Drodzy Uczniowie naszej szkoły. 14 października  poświęca się Dniu Nauczyciela. Chciałabym przedstawić Wam drodzy uczniowie z tej okazji coś nie tylko o pedagogach,  ale też o instytucji szkoły która nas przez wiele lat łączy.

Wszyscy w niej pracujemy i wzajemnie od siebie uczymy. Prezentuję Wam zatem w formie elektronicznej oraz poprzez prezentację gazetkową na górnym korytarzu obok sali 38- postaci wybranych nauczycieli z dawnych lat i ich szkoły.

Co łączy pedagogów, szkoły z wieków dawnych i obecnych? Co nowatorskiego do dziś zawdzięczamy szkole i ludziom sprzed nawet czterystu lat?

Z nich wyrastają współcześni pedagodzy i wyrasta współczesna szkoła – a zatem i Wy sami. Prześledźcie szereg reformatorskich działań prezentowanych przeze mnie nauczycieli Przekonajcie się że szkoła jest instytucją bardzo ważną dla stawania się prawdziwym człowiekiem w każdych czasach. Jeszcze niedawno nie było gimnazjum a szkoła podstawowa trwała osiem lat. Możecie być świadkami dalszych edukacyjnych zmian Żeby zrozumieć to co jest i to co może być – musicie cofnąć się w jej historii i poznać ludzi od których wszystko się zaczęło. Taki jest główny cel mojej publikacji i wystawy informacyjnej na korytarzu. Gorąco zachęcam do twórczych przemyśleń… Może i Wy znajdziecie się w gronie nauczycieli w przyszłości? Może to Wy dostosujecie przyszłą szkołę do nowych wyzwań ?

Jan Amos Komeński pedagog, reformator XVII – to wiecznej szkoły prześladowany z powodów religijnych w Czechach- osiedlił się w Polsce. Jest bez wątpienia jednym z najbardziej podziwianych pedagogów i teologów jakich wydał świat. Po swojej 78-letniej pracy pozostawił wiele badań nauko wych, poglądów i cały, nowoczesny system pedagogiczny, ale przede wszystkim bardzo liczne prace pisarskie (ponad 250) które stały się wręcz biblią, nowego pokolenia i punktem wyjścia do rozważań, tak znanych i cenionych pedagogów i uczonych jak np. Leibniz czy Goethe. Swoje życie poświecił Komeński przede wszystkim dydaktyce- sztuce nauczania. Poświęcił się upowszechnianiu treści i metod nauczania, uważając, że spełniają podstawową rolę wychowawczą. Z racji jego wielu zasług w zakresie nauk pedagogicznych, Jan Amos Komeński był twórcą podstaw nowoczesnego systemu oświaty.

Co zawdzięczamy Komeńskiemu?

• Komeński wierzy w moc wychowania i wykształcenia. Podziela optymizm pedagogiczny epoki Odrodzenia. Nie podziela poglądu, iż ” są umysły tak tępe, że niczego w nie wpoić niepodobna”;
• Domaga się powszechnego nauczania i wychowania niezależnie od płci, pochodzenia społecznego czy miejsca zamieszkania.
• Opracowuje system jednakiego szkolnictwa dla całej ludności – pierwszego w historii wychowania.
• Wymyśli pojęcie klasy, 45-cio minutowej lekcji, przerwy śródlekcyjnej, podręczników w ojczystym języku.

Poznaj program nowoczesnej szkoły Komeńskiego. W XVII wieku- był on niesłychanie nowoczesny!!! Porównaj go z obecnym.

1. Język ojczysty – czytanie pisma i druku aż do biegłości, pisanie najpierw kształtne, potem szybko i poprawnie według gramatyki języka ojczystego, poznanie głównych wiadomości gramatycznych.
2. Rachunki liczbowe – w pamięci i na liczydle.
3. Początki geometrii – Aż do prawidłowego mierzenia długości, szerokości i odległości.
4. Śpiew pospolitych melodii.
5. Religia – poznanie głównych psalmów, pieśni, wyuczenie katechizmu na pamięć, historia biblijna i opowieści z nauki obyczajów.
6. Wiadomości o stosunkach państwowych – pomocnych w życiu.
7. Zarys historii powszechnej.
8. Główne wiadomości o rzemiosłach – mające zapobiegać bezradności w życiu codziennym.
9. Ogólne wiadomości z geografii, o budowie wszechświata, kuli ziemskiej, geografii politycznej Europy i ojczyzny.

Maria Grzegorzewska 1888- 1967.

Nauczyciel, naukowiec, reformator, przyjaciel dzieci dysfunkcyjnych.

Dominującym motywem Jej działalności i dewizą życia było: „Nie ma kaleki, jest człowiek”. Uporczywie i bezkompromisowo walczyła o pełne prawo do nauki, do pracy i do szacunku osób niepełnosprawnych. Przekonywała, że dysfunkcja nie pomniejsza wartości i godności człowieka. Maria Grzegorzewska jako pierwsza w Polsce podjęła systematyczne badania nad zagadnieniami pedagogiki niepełnosprawnych, stworzyła jej podstawy. Szczególnie interesowały ją zagadnienia związane z dziećmi niewidzącymi, niesłyszącymi, z zaburzeniami mowy..Pracę nauczyciela – wychowawcy w szkole specjalnej traktowała jako pracę o szczególnej wartości. Grzegorzewska sama była osobowością charyzmatyczną dzisiaj jest wzorcem etycznym dla wielu ludzi.

Poza pracą dydaktyczną Grzegorzewska prowadziła działalność naukową i publicystyczną. Opracowała oryginalną metodę nauczania, która nosi nazwę „metody ośrodków pracy” i jest obecnie powszechnie stosowana w szkolnictwie specjalnym. Jeśli chcieli byście pomagać dzieciom dysfunkcyjnym- studiujcie na dzisiejszej Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie – którą założyła jako jedną z pierwszych w Europie właśnie M. Grzegorzewska. Polecam!!!.

Celestyn Freinet- działał na początku XX wieku.

Nauczyciel , twórca idei szkoły eksperymentalnej. Jego mottem stało się hasło: „Dopuścić dziecko do głosu”

Opracował własną metodę nauczania początkowego, eliminującą podręczniki szkolne i tradycyjne sposoby prowadzenia zajęć lekcyjnych. Metoda ta wykorzystywała swobodną ekspresję, aktywność i twórcze działanie dziecka. Metodę swą oparł na pracy-zabawie, która najbardziej odpowiada potrzebom dzieci nawet do dziś. W złożonej i bardzo bogatej koncepcji pedagogicznej Freineta należy wyróżnić trzy podstawowe elementy: * przekonanie o konieczności organizowania dzieciom szerokich kontaktów ze środowiskiem przyrodniczym, społecznym i kulturalnym w celu rozwinięcia zainteresowań i umożliwienia dzieciom swobodnej twórczości, * przeświadczenie o zasadniczej wartości w rozwoju dziecka różnorodnych form ekspresji, czyli wychowywanie przez samodzielną, lecz ukierunkowaną przez opiekuna pracę, * spółdzielcze formy pracy wychowawczej i dydaktycznej.

Pedagogika Freineta znalazła szybko zwolenników nie tylko we Francji. Zainicjowany przez Freineta ruch na rzecz nowoczesnej metody skupił nauczycieli z przeszło 40 krajów. W Polsce twórcą ruchu Freineta jest dr Halina Semenowicz, tłumaczka jego dzieł, niestrudzona propagatorka idei szkoły i technik Freineta. Freinet zmarł w 1966 roku, przeżywszy 70 lat. Zostawił po sobie liczący się w dziejach wychowania i myśli pedagogicznej ważny i niekwestionowany dorobek. Dziś, bardziej jeszcze niż kiedykolwiek potrzebne jest wychowanie prospołeczne, umiejętność dostosowywania się do nowych warunków i wymagań, samodzielność i powiązanie własnych działań z pracą dla innych. Warto zatem, aby ktoś z Was chciał być ,,fanem” Freineta.

Janusz Korczak – któż z nas nie zna „Starego Doktora?” Był lekarzem i pedagogiem, jego prawdziwe nazwisko brzmiało Henryk Goldszmit. Pracował z dziećmi przed II wojną światową i to ona odebrała Mu życie. Wszyscy o Nim wiemy bardzo wiele dlatego przypominam tylko idee przewodnie Korczaka:

• szacunek do dziecka jako człowieka rozwijającego się poprzez własną aktywność, jako podmiotu
• zasada partnerstwa dziecka w procesie wychowania
• prawo dziecka do opieki oraz odpowiedzialność społeczeństwa dorosłych za warunki życia dziecka
• poszukiwanie syntezy wiedzy o dziecku
• techniki działania pedagogicznego jako konsekwencja przyjętych ogólnych założeń systemu opiekuńczo- wychowawczego
• koncepcja wychowawcy, wynikająca z ogólnej postawy Korczaka wobec dziecka

Korczak był prekursorem walki prawa dziecka. Zwracał szczególną uwagę na nierównoprawną pozycję dzieci w społeczeństwie, ich zależność od dorosłych. Domagał się, by uznano, ze dziecko jest pełnowartościowym człowiekiem od chwili urodzin, na każdym etapie swego istnienia i ma prawo być sobą, takim jakim jest.

Pewnie już wiecie że Janusz Korczak sformułował także prawa dziecka:

• prawo do szacunku – dla niewiedzy, smutku, niepowodzeń i łez, dla misterium poprawy, dla młodego wysiłku i ufności, dla pracy poznania, dla tajemnic i wahań ciężkiej pracy wzrostu, dla własnych słabości,
• prawo do miłości – do piersi matki, atmosfery, ciepła i troskliwości; i przyjaźni;
• prawa do tajemnicy – tajemnicy osoby, jak i własnych spraw, przeżyć;
• prawo do samostanowienia – prawo do protestu, oporu, do upominania się i żądania, do wypowiadania własnych myśli
• prawo do własności – siebie, do samoposiadania i do swoich rzeczy
• prawo do własnego rozwoju i dojrzewania
• prawo do ruchu, do zabawy, do pracy i badania
• prawo do sprawiedliwości w życiu.

Czytajcie utwory Janusza Korczaka:

• Józki, Jaśki i Franki
• Król Maciuś Pierwszy
• Król Maciuś na wyspie bezludnej(1923)
• Bankructwo małego Dżeka (1924)
• Dzieci ulicy
• Dziecko salonu
• Pamiętnik – napisany w gettcie

Prezentowane postaci ze świata pedagogiki i szkoły mogą być przyczynkiem do samodzielnych Waszych poszukiwań.

Szkoła – bez niej nie może być prawdziwego człowieka. Nauczyciel – bez niego było by trudniej nim się stawać. A Uczeń? Bez niego nie ma ani szkoły, ani nauczycieli. Życzmy sobie zatem każdego dnia – miłego i owocnego dla wszystkich spotykania się.

nauczyciel – Bożena Gromadzka.