Drodzy Uczniowie. Zapraszam Was do programu profilaktyki zaburzeń typu grafomotorycznego. Jego celem jest zapobieganie wadliwemu charakterowi pisma i rozwijanie ogólnych umiejętności graficznych. Wszystkim , którzy borykacie się z niekształtnym i mało czytelnym pismem polecam kilka nietrudnych i przyjemnych chwil z grafomotoryką.

Musicie wiedzieć, że:
Strona motoryczna umiejętności pisania polega na skoordynowaniu ruchów ręki ramienia, przedramienia, nadgarstka i palców. Układ kostny i mięśniowy dziecka w wieku 6 – 7 lat nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, dlatego też w początkach nauki pisania szczególne trudności sprawia wam:

• zharmonizowanie dużych i małych ruchów ręki z równoczesną umiejętnością włączenia odpowiednich napięć poszczególnych mięśni,
• konieczność posługiwania się szeregiem drobnych, znacznie tylko zróżnicowanych ruchów przy stałej zmianie kierunków ( w górę, w dół – ruchy pobiegające ) przy jednoczesnym zachowaniu kierunku pisania ( od lewej strony ku prawej – ruchy postępujące),
• organizacja przestrzenna i rytmiczność pisma ( miejsce rozpoczynania wyrazów, rozmieszczanie w liniaturze, utrzymanie właściwych odstępów oraz rozmiarów liter).

Jeśli cokolwiek z tego jest zapóźnione lub niedostatecznie wyćwiczone- możesz mieć problemy typu grafomotorycznego. Czas to zmienić!

Te ćwiczenia możesz wykonywać sam !
Ćwiczenia sprawności ruchowej. Obok usprawnienia motoryki rąk oraz koordynacji wzrokowo- ruchowej ćwiczenia te spełniają także inne cele: usprawniają analizę i syntezę wzrokową, orientację kierunkową i organizację przestrzenną. Ćwiczą koncentrację uwagi oraz eliminują nadmierne pobudzenie ruchowe.

• Chody i marsze ze zmianą kierunku na określony sygnał ( dźwiękowy, wzrokowy).
• Zagadki ruchowe ( imitowanie i odgadywanie czynności ) jako ćwiczenia wyobraźni i pamięci ruchowej.
• Ruchy naprzemienne – Dennisona.
• „Słoń” – ćwiczenie na koordynację wzrokowo ruchową. Stoimy w rozkroku, ręka prawa wyprostowana do przodu, ucho „przyklejone” do ręki, wzrok podąża za ręką, która kreśli leniwe ósemki w powietrzu.
• Kreślenie leniwych ósemek ( na tablicy, na biurku, po piasku, w powietrzu), ósemek alfabetycznych – metoda Dennisona.
•  Zabawy zręcznościowe w sali ( latające czapeczki, bilard, kręgle, pchełki, bierki).
• Układanki płaskie ( obrazkowe, geometryczne), klockowe, wtyczkowe wg wzoru i bez wzoru.
• Modelowanie (plastelina, modelina) prostych form, złożonych i dowolnych kompozycji.
• Łamanki papierowe – origami ( od prostych kształtów do coraz bardziej złożonych).

Ćwiczenia graficzne:

• rysowanie wzorów pośladzie kropkowym lub kreskowym ( oznaczanie kropek cyframi), np. „Gra w kartofla”
• rysowanie za pomocą szablonów figur geometrycznych ( dowolne kompozycje), krzywiki kreślarskie.
• kreskowanie – wypełnianie konturów kolorem za pomocą równoległych kresek poziomych i pionowych ( z zachowaniem kierunków od lewej do prawej, od góry do dołu),
• kopiowanie rysunków, szlaczków lub wzorów liter przez kalkę.
• kalkowanie lub odwzorowywanie rysunków nie odrywając ołówka od papieru – według H.Tymichowej.
• rysowanie „od ręki” linii, szlaczków, figur geometrycznych w liniaturze i bez liniatury.
• dyktando graficzne – na papierze kratkowym dziecko robi punkt i dalej rysuje pod dyktando, tj. wg poleceń nauczyciela, np. dwie kratki w dół, trzy kratki w prawo, jedna w lewo.

Takie ćwiczenia możesz wykonać sam. Powodzenia!

1. Ćwiczenia ułatwiające opanowanie prawidłowego chwytu i sposobu trzymania ołówka:

• lepienie kulek, wężyków z plasteliny
• wydzieranie drobnych papierków
• rysowanie w płaszczyźnie poziomej; na papierze leżącym na ławce , gdy dziecko stoi, a jego ręka swobodnie zwisa ku dołowi
• rysowanie w płaszczyźnie pionowej: na papierze rozpiętym na ścianie lub tablicy, gdy dziecko stoi, unosząc rękę na wysokość dolnej części twarzy
• stosowanie plastikowych nasadek na narzędzia służące do pisania

2. Ćwiczenia współpracy ręki i oka:

• rysowanie po śladzie, wypełnianie wykropkowanych linii, obwodzenie konturów rysunku
• kalkowanie rysunków przez kalkę techniczną
• obrysowywanie przedmiotów i rysowanie z użyciem szablonów
• zamalowywanie rysunków konturowych
• kreślenie fali i spirali
• zakreskowanie pół liniami pionowymi, poziomymi, ukośnymi, falistymi
• wypełnianie rysunku innymi materiałami np. wydzieranka , plastelina , wata
• wycinanie i wklejanie rysunków

3. Ćwiczenia usprawniające koordynację całego ciała:

• ćwiczenia z zakresu kinezjologii edukacyjnej np.; rysowanie oburącz, leniwa ósemka
• ćwiczenia ruchowe przy muzyce
• ćwiczenia kończyn górnych wg „Metody Dobrego Startu” M. Bogdanowicz
• ćwiczenia ogólnorozwojowe

4. Ćwiczenia wytwarzające nawyki ruchowe związane z kierunkiem pisania(automatyzacja ruchów):

• kreślenie linii z zachowaniem kierunku; linie pionowe z góry na dół, linie poziome od lewej strony do prawej
• rysowanie kół w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara tak jak podczas pisania litery C
• rysowanie szlaczków rozpoczętych od lewej strony

5. Ćwiczenia rozwijające orientację w schemacie ciała i przestrzeni:

• wskazywanie dziecku części ciała i nazywanie ich
• obrysowywanie różnych części ciała i nazywanie ich
• wielokrotne zwracanie się do dziecka z poleceniem np. podaj prawą rękę, podnieś lewą nogę itp.
• wskazywanie przedmiotów na obrazku i określanie ich położenia
• zabawy ruchowe polegające na wykonywaniu poleceń prowadzącego typu: zrób krok do przodu itp.

6. Ćwiczenia kontrolujące i regulujące napięcie mięśniowe rąk:

• zabawy dłońmi w ciepłej wodzie
• kreślenie linii, figur , liter ,cyfr na tackach z kaszą lub piaskiem
• malowanie palcami
• malowanie za pomocą pędzla do golenia
• modelowanie, wycinanie, wydzieranie
• rysowanie i malowanie w płaszczyźnie pionowej

7. Ćwiczenia ruchowe palców , dłoni i nadgarstków:

• ruchy okrężne nadgarstka
• zginanie i prostowanie nadgarstka
• ćwiczenia dłoni i palców wg. „Metody dobrego startu” M.Bogdanowicz
• odciskanie linii papilarnych paluszków, rysowanie kredkami nakładanymi na palce

8.  Ćwiczenia relaksacyjne w przerwach podczas ćwiczeń:

• zaciskanie i rozwieranie pięści na przemian, uświadamianie sobie stanu napięcia mięśniowego i rozluźnienia
• zabawy naśladujące ruchy np. pryskanie wodą, otrząsanie się z wody.

Zabawa w rysowanie – przykłady ćwiczeń:

• malowanie palcami i całymi dłońmi „Namaluj cokolwiek zechcesz, powiedz mi, gdy obraz będzie skończony”
• ślady- pozostawianie na papierze odcisków dłoni i stóp umoczonych w farbie
• malowanie grubym pędzlem – na dużych arkuszach papieru dzieci kolorem pokrywają papier w dowolny sposób
• obrysowanie dłoni i stóp – przy użyciu narzędzia np. kredy lub ołówka
• obrysowywanie całego ciała – na arkuszu papieru pakunkowego dziecko obrysowuje rodzeństwo lub rodzica
• obrysowywanie przedmiotów – są to kolejne kroki przygotowujące dziecko do samodzielnego rysowania
• rysowanie według gotowych szablonów – czyli wzdłuż ścianek otworów gotowych plastikowych szablonów. Ważne w tej zabawie jest uzyskanie zadowalającego efektu w szybki i łatwy sposób, co silnie motywuje do dalszych zajęć
• zabawa w „mapę”- malowanie wspólnie z rodzicem na dużym arkuszu papieru planu miasta z ulicami po których będą mogły jeździć samochody zabawki. Kreślenie linii równoległych, zakoli, pętli, prostych schematów rysunkowych.

Uwaga!!!

Na górnym korytarzu obok Sali nr 38 ukaże się gazetka tematyczna poświęcona praktycznym radom do ,,naprawy” Waszej grafomotoryki. Zapraszam.

B. Gromadzka- reedukator.