Prace do oceny wysyłamy do swoich nauczycielek:
Barbara Drewicz barbara.drewicz@sp2gk.onmicrosoft.com
Aleksandra Fedynicz – Komosa aleksandra.fedyniczkomosa@sp2gk.onmicrosoft.com
Barbara Lewandowska barbara.lewandowska@sp2gk.onmicrosoft.com
Data publikacji: 19 czerwca 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 22 – 26 czerwca 2020 r.
Lekcja 14
Temat: Czasy Kazimierza Wielkiego str. 203 – 207
Cel lekcji: dowiemy się, dlaczego króla Kazimierza nazwano Wielkim.
Opis lekcji: praca z materiałem filmowym, tekstem przygotowanym przez nauczyciela, podręcznikiem, mapą
Przebieg lekcji:
Przepisz temat i cel lekcji.
Bohaterem lekcji historii w tym tygodniu jest syn Władysława Łokietka – Kazimierz, który objął tron w 1333 roku (po śmierci swojego ojca). Jego panowanie trwało aż do 1370 roku! Król Kazimierz jest jedynym polskim władcą, któremu potomni nadali przydomek Wielki.
Możesz obejrzeć materiał filmowy, który opowie Ci o panowaniu tego władcy https://www.youtube.com/watch?v=eP8-TvWPHWc lub od razu przejść do tekstu poniżej. Czytaj tekst pracując z mapą zamieszczoną w tych materiałach.
Król Kazimierz obejmował władzę w bardzo trudnym dla Polski momencie. Świeżo zjednoczone państwo miało wielu wrogów: Brandenburgię, Krzyżaków, króla czeskiego, który rościł sobie prawa do polskiego tronu (pamiętajcie, że król czeski Wacław II był królem Polski). Czesi zawarli z Krzyżakami sojusz, oczywiście był on wymierzony przeciwko Polsce. Kazimierz zdawał sobie sprawę z tego, że wojny tylko pogrążyłyby królestwo, dlatego postanowił unikać konfliktów wybierając drogę rozmów i negocjacji. Okazało się, że dyplomatyczne zabiegi króla przyniosły rezultat. Wymagało to od Kazimierza pewnych ustępstw, ale król najpierw chciał wzmocnić gospodarczo swoje państwo oraz umocnić je. To dlatego Kazimierz zakładał nowe miasta i wsie, wytyczał nowe szlaki handlowe, budował przeprawy przez rzeki, chronił kupców przed rozbójnikami, ujednolicił system miar, wprowadził do obiegu nową monetę, kazał spisać prawa.
Był nazywany „królem chłopów”, ponieważ bronił ich przed samowolą rycerzy – nakazał wojskom stacjonowanie poza wsią i kupowanie żywności od chłopów.
Król wzmacniał obronność kraju – budował zamki obronne, stare miasta kazał otaczać nowymi murami. Zadbał też o rozwój polskiej nauki – to właśnie wtedy powstał w Krakowie pierwszy polski uniwersytet – Akademia Krakowska. Był to rok 1364. Akademia istnieje do dzisiaj jako Uniwersytet Jagielloński.
W tym samym roku, w którym powstała Akademia Krakowska, w Krakowie miał miejsce zjazd europejskich władców. Król Kazimierz występował jako rozjemca w sporze między królem Węgier a cesarzem. Świadczyło to o wysokiej pozycji naszego władcy wśród innych władców.
Król wzmocnił też pozycję Polski w Europie. Udało mu się rozerwać sojusz krzyżacko – czeski. Zawarł pokój wieczysty z Krzyżakami, na mocy którego zrzekł się wprawdzie prawa do Pomorza, ale zachował tytuł „Pana i dziedzica Pomorza”, no i zapewnił państwu bezpieczeństwo przed atakiem z tej strony. Rozwiązał też problem z królem Czech Janem Luksemburskim, który zrzekł się prawa do polskiego tronu w zamian za Śląsk i sporą sumę pieniędzy.
W czasie swojego panowania król Kazimierz przyłączył do Polski Ruś Halicką, a dzięki zawartej umowie podporządkował sobie również Mazowsze. Prawie dwukrotnie powiększył Polskę.
Kazimierz Wielki nie miał syna, dlatego zawarł umowę dynastyczną z królem Węgier, który był jego szwagrem (mężem siostry). Umowa dotyczyła dziedziczenia tronu Polski i głosiła, że w razie bezpotomnej śmierci Kazimierza królem Polski zostanie jego siostrzeniec (syn siostry i króla Węgier) – Ludwik.
Umowa weszła w życie w 1370 roku, gdy Kazimierz zmarł nie doczekawszy się męskiego potomka. Zakończyło się wtedy panowanie dynastii Piastów. Nowy król – Ludwik – pochodził z dynastii Andegawenów i znany jest u nas jako Ludwik Andegaweński (Węgierski).
Zapisz notatkę:
- 1333 rok – śmierć Władysława Łokietka, początek panowania króla Kazimierza zwanego Wielkim.
- Panowanie Kazimierza Wielkiego – wzmocnienie gospodarcze i polityczne.
- Dokonania Kazimierza – polityka wewnętrzna:
– zakładanie miast i wsi – rozwój rzemiosła i rolnictwa
– wytyczanie nowych szlaków handlowych
– budowa przepraw przez rzeki
– ochrona kupców przed rozbójnikami
– ochrona chłopów przed samowolą rycerzy
– stworzenie pierwszego w Polsce kodeksu prawa
– ujednolicenie systemu miar i wag
– ujednolicenie systemu monetarnego
– budowa murów obronnych wokół miast
– budowa zamków obronnych
– reforma systemu pobierania opłat z kopalni soli – żup solnych
– utworzenie Akademii Krakowskiej – pierwszego polskiego uniwersytetu
- Dokonania Kazimierza Wielkiego – polityka zagraniczna – dyplomacja zamiast wojen:
– pokój wieczysty z Krzyżakami
– układ z królem Czech – zrzeczenie się praw Czech do polskiej korony
– opanowanie Rusi Halickiej
– podporządkowanie Mazowsza
– zjazd europejskich władców w Krakowie
– umowa dynastyczna z królem Węgier w sprawie dziedziczenia tronu Polski
- 1370 rok – śmierć Kazimierza Wielkiego, koniec dynastii Piastów. Objęcie tronu przez Ludwika Węgierskiego.
Posłuchaj piosenki o Kazimierzu Wielkim:
https://www.youtube.com/watch?v=xONdB7mcAYw
Możesz wysłuchać tekstu z podręcznika: https://www.youtube.com/watch?v=OteJesJYLn4, oraz samodzielnie przeczytać dzisiejszą lekcję: https://nowasp.ebooki.nowaera.pl/
*wersja do wydruku: historia_5_22_czerwiec
Data publikacji: 12 czerwca 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 15 – 19 czerwca 2020 r.
Lekcja 13
Temat: Zjednoczenie Polski str. 198 – 202
Cel lekcji: dowiemy się, kto próbował zjednoczyć i kto zjednoczył państwo polskie.
Opis lekcji: praca z materiałem filmowym, tekstem przygotowanym przez nauczyciela, podręcznikiem, mapą
Przebieg lekcji:
Przepisz temat, cel lekcji i numery stron z podręcznika.
Obejrzyj materiał filmowy, który opowie Ci dzisiejszą lekcję: https://www.youtube.com/watch?v=tOqZBFi9kSE
Zapoznaj się z tekstem z podręcznika – str. 198 – 200.
Obejrzyj animację przedstawiającą rozbicie dzielnicowe – od testamentu Bolesława Krzywoustego do zjednoczenia Polski przez Władysława Łokietka: https://www.youtube.com/watch?v=P-Yr06xWvlw
Przeczytaj tekst ze str. 201, przyjrzyj się mapie na str. 201 i znajdź ziemie, które zajęli Krzyżacy. Znajdź Płowce.
Przepisz do zeszytu notatkę: punkty 1 – 3 str. 202 („To już wiem”).
Posłuchaj piosenki o Władysławie Łokietku:
https://www.youtube.com/watch?v=W4vrX-SSCy8
*wersja do wydruku: historia_5_15_czerwiec
Data publikacji: 7 czerwca 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 8 – 12 czerwca 2020 r.
Lekcja 12
Temat: Rządy Bolesława Krzywoustego. Rozbicie dzielnicowe. str. 179 – 182, 192, 194 – 197
Cel lekcji: poznajemy wydarzenia z czasów Bolesława Krzywoustego, dowiemy się, w jaki sposób doszło do rozbicia dzielnicowego i na czym polegał zasada senioratu.
Opis lekcji: praca z materiałem filmowym, tekstem przygotowanym przez nauczyciela, podręcznikiem, mapą
Przebieg lekcji:
Przepisz temat i cel lekcji.
Obejrzyj materiał filmowy, który opowie Ci o dzisiejszej lekcji czyli o panowaniu Bolesława Krzywoustego: https://www.youtube.com/watch?v=qFmE__GPFUA. Zwróć uwagę na to, w jaki sposób objął władzę w Polsce i oczywiście, jakie wydarzenia miały miejsce podczas tego panowania.
Przeczytaj tekst z podręcznika – str. 179 – 180. Spójrz na mapkę na str. 181 i znajdź ziemie, które zdobył książę Bolesław.
Obejrzyj materiał filmowy dotyczący testamentu Bolesława Krzywoustego: https://www.youtube.com/watch?v=e_L-B4fd8k4, następnie przeczytaj tekst ze str. 181. Zwróć uwagę na słowa: senior, junior, seniorat.
Od 1138 roku zaczyna się w Polsce okres rozbicia dzielnicowego. Obejrzyj lekcję o tym czasie: https://www.youtube.com/watch?v=u9-qRGPzoMY. Przyjrzyj się uważnie infografice na str. 194 – 195, zwróć uwagę na to, jak postępowało rozdrobnienie państwa polskiego. Zapoznaj się z tekstem zamieszczonym w podręczniku – str. 192, 196.
W czasie rozbicia dzielnicowego na ziemie polskie zostali sprowadzeni Krzyżacy. O okolicznościach ich sprowadzenia opowiada tekst na str. 193. Przeczytaj go uważnie, zwróć uwagę na to, kto i po co zaprosił ten zakon na swoje ziemie.
Zapisz notatkę:
- Wygnanie Bolesława Śmiałego – władzę obejmuje jego brat Władysław Herman
– poparcie cesarza Henryka IV w sporze z papieżem
– odesłanie cesarzowi insygniów koronacyjnych
– silne wpływy wojewody Sieciecha
– wydzielenie synom: Zbigniewowi i Bolesławowi ziem
- Śmierć Władysława Hermana – walka braci o władzę
– ucieczka Zbigniewa do Niemiec
– pomoc udzielona Zbigniewowi przez cesarza
– najazd niemiecki na Polskę – obrona Niemczy, Głogowa, Wrocławia – zwycięstwo Polski
– porozumienie Bolesława ze Zbigniewem – obietnica pokoju między braćmi; powrót Zbigniewa
– złamanie przysięgi przez Bolesława (stąd przydomek „Krzywousty” – popełnił krzywoprzysięstwo): uwięzienie Zbigniewa, oślepienie i śmierć
– Bolesław samodzielnym władcą
- Panowanie Bolesława Krzywoustego
– odzyskanie Pomorza Gdańskiego
– podporządkowanie Pomorza Zachodniego
– testament Bolesława Krzywoustego – podział Polski na dzielnice między synów
– ustanowienie zasady senioratu – władzę zwierzchnią sprawuje najstarszy z rodu
- 1138 r. – śmierć Bolesława. Rozbicie dzielnicowe
– walki o dzielnicę senioralną i przejęcie władzy
– obalenie zasady senioratu
– postępujące rozdrobnienie państwa
– osłabienie pozycji państwa w Europie
– utrata Pomorza
– najazdy Mongołów (Tatarów)
– rozwój gospodarczy
-lokacje miast i wsi
- 1226 rok – sprowadzenie zakonu krzyżackiego przez Konrada Mazowieckiego
– cel – ochrona północnych granic Mazowsza przed Prusami, nawrócenie Prusów na chrześcijaństwo
– przekazanie Krzyżakom ziemi chełmińskiej
– podbój Prusów przez zakon krzyżacki, powstanie państwa zakonnego, stolica w Malborku
Posłuchaj piosenki o Bolesławie Krzywoustym:
https://www.youtube.com/watch?v=XIxJtewveHk
*wersja do wydruku: historia_5_8_czerwiec
Data publikacji: 31 maja 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 1 – 5 czerwca 2020 r.
Lekcja 11
Temat: Kryzys i odnowienie państwa polskiego str. 175 – 178
Cel lekcji: dowiemy się, co działo się w Polsce po śmierci Bolesława Chrobrego.
Opis lekcji: praca z materiałem filmowym, tekstem przygotowanym przez nauczyciela, podręcznikiem, mapą
Przebieg lekcji:
- Zacznij od przepisania tematu i celu lekcji. Opisu lekcji nie przepisuj.
- Obejrzyj materiał filmowy, który wprowadzi Cię do dzisiejszej lekcji: https://www.youtube.com/watch?v=2Fq-PHQSihY.
- Film opowiada o wydarzeniach, które miały miejsce po śmierci Bolesława Chrobrego. Niestety jest to dla Polski czas kryzysu. Niewiele brakowało, a nasze państwo przestałoby istnieć. Przeczytaj tekst z podręcznika na str. 175.
- Odnowienie naszego państwa zawdzięczamy księciu Kazimierzowi. Był synem Mieszka II, a więc wnukiem Bolesława Chrobrego. Dokonania Kazimierza upamiętnia jego przydomek – Odnowiciel. Przeczytaj tekst na str. 176 o odbudowie Polski, przyjrzyj się uważnie mapce na str. 177, zwróć uwagę na to, jakie ziemie wchodziły w skład państwa polskiego za czasów panowania księcia Kazimierza.
- Polska z powrotem stała się królestwem dzięki Bolesławowi Śmiałemu. Był to syn Kazimierza Odnowiciela. Przeczytaj tekst ze str. 177 mówiący o jego panowaniu. Zwróć uwagę na to, dlaczego Bolesław został wygnany z kraju.
- Zapisz w zeszycie notatkę – przepisz punkt 1, 2, 3, 4 ze str. 178 („To już wiem”).
Dla chętnych:
Obejrzyj materiał filmowy o biskupie Stanisławie i Bolesławia Śmiałym: https://www.youtube.com/watch?v=3q8RG7sHvb0
Posłuchaj piosenek o naszych władcach:
Mieszko II i Kazimierz Odnowiciel: https://www.youtube.com/watch?v=nece3g86394
Bolesław Śmiały: https://www.youtube.com/watch?v=819iiiq3Eo4
Data publikacji: 22 maja 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 25 – 30 maja 2020 r.
Lekcja 10
Temat: Polska Bolesława Chrobrego, str. 170 – 174
Cel lekcji: poznajemy najważniejsze wydarzenia z czasów panowania Bolesława Chrobrego.
Opis lekcji: praca z materiałem filmowym, tekstem przygotowanym przez nauczyciela, podręcznikiem, mapą
Przebieg lekcji:
Zacznij od przepisania tematu i celu lekcji. Opisu lekcji nie przepisuj.
Na początek obejrzyj materiał filmowy: https://www.youtube.com/watch?v=sJsomYBd88k. Zwróć uwagę na to, kto występuje w filmie i o czym opowiada każdy z bohaterów.
Po śmierci Mieszka I władzę objął jego najstarszy syn – Bolesław, któremu nadano później przydomek Chrobry. Czy pamiętasz, co on oznacza? Bolesław jest pierwszym królem Polski, choć nie od razu nim był. Został koronowany pod koniec swojego życia.
Jego panowanie obfituje w ważne wydarzenia: misja św. Wojciecha, zjazd w Gnieźnie, wojny z Niemcami, koronacja. O misji św. Wojciecha opowiada tekst w podręczniku na str. 170.
Do grobu św. Wojciecha przybył ktoś bardzo ważny – był to cesarz Otton III. Przeczytaj fragment z podręcznika na str. 171. Zwróć szczególną uwagę na to, co cesarz podarował Bolesławowi, a co polski książę wręczył Ottonowi III. Zapamiętaj rok zjazdu w Gnieźnie – 1000 rok.
Niestety po śmierci Ottona (było to tuż po zjeździe w Gnieźnie) rozpoczęły się wojny między Polską a Niemcami. Nie były to jedyne wojny prowadzone przez Bolesława. Opowiada o nich tekst na str. 172. Przeczytaj go.
W roku 1025 Bolesław Chrobry został koronowany na króla Polski. W ten sposób znacznie podniósł rangę Polski w Europie. Zapamiętaj rok koronacji.
Zapisz notatkę:
- Śmierć Mieszka I – objęcie władzy przez Bolesława (syn). Bolesław zwany Chrobrym.
2. Bolesław i biskup Wojciech
a. misja biskupa biskupa Wojciecha w celu chrystianizacji Prusów
b. zamordowanie biskupa przez Prusów
c. wykupienie ciała Wojciecha przez Bolesława
d. pochowanie w Gnieźnie
3. Ogłoszenie biskupa świętym (ogłasza papież) – kanonizacja
4. 1000 r. – pielgrzymka cesarza Ottona do grobu św. Wojciecha.
a. sojusz między Bolesławem a Ottonem
b. symboliczne ukoronowanie Bolesława
c. utworzenie arcybiskupstwa w Gnieźnie
5. Wojny Bolesława Chrobrego:
a. wojny z Niemcami o Milsko i Łużyce – zwycięstwo Bolesława, przyłączenie tych terenów do Polski
b. wojny z Rusią Kijowską o Grody Czerwieńskie – zwycięstwo Bolesława, przyłączenie Grodów Czerwieńskich do Polski
c. zajęcie Słowacji i Moraw
d. czasowe zajęcie Czech
6. 1025 r. – koronacja Bolesława na króla. Polska królestwem.
7. 1025 r. – śmierć Bolesława
Praca obowiązkowa do sprawdzenia: wymień skutki zjazdu w Gnieźnie. Zapisz pracę w zeszycie, zrób zdjęcie pracy i wyślij na adres mailowy nauczyciela. Czas wykonania pracy: do 29 maja.
*wersja do wydruku: historia_5_25_maj
Data publikacji: 17 maja 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 18 – 22 maja 2020 r.
Lekcja 9
Temat: Słowianie i ich środowisko. Początki państwa polskiego. str. 160 – 169
Cel lekcji: poznajemy początki państwa polskiego
Opis lekcji: praca z materiałem filmowym, podręcznikiem, mapą
Przebieg lekcji:
- Zacznij od przepisania tematu i celu lekcji. Opisu lekcji nie przepisuj.
- Na początek porozmawiamy sobie o Słowianach, którzy osiedlali się we wschodniej, środkowej i południowej części Europy. Byli oni podzieleni na wiele plemion, wywodzimy się od kilku z nich. Przeczytaj uważnie tekst na str. 161, następnie obejrzyj materiał filmowy poświęcony wierzeniom Słowian: https://www.youtube.com/watch?v=OODTgx04RFU
Od IX wieku Słowianie zaczęli tworzyć własne państwa. Powstały wtedy: Państwo Wielkomorawskie (upadło na skutek podboju Węgrów), Czechy, Ruś Kijowska, Serbia, Chorwacja no i oczywiście Polska. O pierwszych państwach Słowian opowiada tekst na stronie 162.
Spójrz na mapę na str. 163. Przedstawia ona przyszłe państwo polskie. Najpierw zamieszkiwały je liczne plemiona słowiańskie, m.in. Polanie, od których bierze się nazwa Polska, Polacy. Przeczytaj tekst ze str. 163, a następnie obejrzyj opowieść o powstaniu państwa polskiego: https://www.youtube.com/watch?v=X57AmwMXftY.
Państwem polskim rządzili książęta z dynastii Piastów (legendarnym założycielem rodu był Piast), niewiele wiemy o władcach: Siemowicie, Lestku, Siemomyśle. Za pierwszego historycznego władcę uważa się syna Siemomysła – Mieszka zwanego Pierwszym. Wspominają o nim różne źródła, dzięki którym wiemy, czego Mieszko dokonał. O panowaniu Mieszka opowiada tekst na str. 165 – 168.
Najważniejszym wydarzeniem z czasów panowania Mieszka I było przyjęcie przez księcia i jego państwo chrztu. Było to w roku 966 (rok do zapamiętania). Dzięki temu wydarzeniu Polska stała się państwem chrześcijańskim, takim jak inne państwa europejskie.
- Zapisz notatkę: przepisz punkty 1, 2, 3. 4 z rubryki „To już wiem” ze str. 169.
*wersja do wydruku: historia_5_18_maj (pdf.io)
Data publikacji: 8 maja 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 11 – 15 maja 2020 r.
Lekcja 8
Temat: Średniowieczni zakonnicy str. 148 – 152
Cel lekcji: dowiemy się, jaką rolę pełnili zakonnicy w czasach średniowiecza.
Opis lekcji: praca z podręcznikiem oraz materiałem dostępnym na platformie epodreczniki.pl, zapisanie notatki
Przebieg lekcji:
- Zacznij od przepisania tematu i celu lekcji. Opisu lekcji nie przepisuj.
- W czasach średniowiecza religia chrześcijańska odgrywała bardzo ważną rolę. Bóg był w centrum życia, dlatego dużą rolę odgrywał stan, którego nazwę poznaliście niedawno tzn. duchowieństwo – papież, biskupi, księża, zakonnicy.
Przeczytaj tekst p.t. „Stan duchowny” na str. 148. Zwróć uwagę na to, dlaczego duchowni byli często doradcami władców. Przejdź do tekstu „Warto wiedzieć” – str. 148. Przeczytaj, szczególną uwagę poświęć słowu „asceza”.
- W średniowieczu zaczęły powstawać pierwsze zakony – czyli wspólnoty ludzi, którzy postanowili poświęcić całe swoje życie Bogu. Zakonnicy mieszkali w klasztorach, obowiązywały ich zasady, które nazywano regułą zakonną. Życiem w klasztorze kierował opat. Życie zakonników sprowadzało się do dwóch słów: módl się i pracuj! Zakonnicy modlili się kilka razy dziennie – nawet w nocy. Oprócz tego pracowali w polu, które należało do klasztoru, hodowali zwierzęta, leczyli ludzi, zakładali szkoły, przepisywali księgi – było to szczególne zajęcie wymagające wyjątkowej uwagi, dokładności, cierpliwości. Stąd też powstało określenie „benedyktyńska praca”. O powstawaniu zakonów i zajęciach zakonników opowiada tekst ze str. 149 – 151. Przeczytaj go.
- Przepisz notatkę – punkty 1, 2, 3, 4 ze str. 152 („To już wiem”) oraz poniższy tekst jako punkt 5:
Benedyktyńska praca – praca wymagająca cierpliwości, dokładności, wytrwałości. Praca żmudna i długotrwała.
- Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, wejdź na stronę dostępną pod linkiem: https://epodreczniki.pl/a/ludzie-modlitwy—mnisi/DuY2MNVn
*wersja do wydruku: historia_5_11_maj (pdf.io)
Data publikacji: 30 kwietnia 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 4 – 8 maja 2020 r.
Lekcja 7
Temat: Miasto i wieś w czasach średniowiecza str. 142 – 147
Cel lekcji: dowiemy się, jak powstawały średniowieczne miasta i wsie. Poznamy życie średniowiecznych mieszczan i chłopów.
Opis lekcji: praca z tekstem przygotowanym przez nauczyciela i podręcznikiem, zapisanie notatki, praca z materiałem dostępnym na platformie epodreczniki.pl
Przebieg lekcji:
- Zacznij od przepisania tematu i celu lekcji. Opisu lekcji nie przepisuj.
- Praca z tekstem przygotowanym przez nauczyciela i podręcznikiem
Czasy średniowiecza to czasy kiedy powstawały miasta i wsie. Wykształciły się dwa stany: mieszczański i chłopski. Zaczniemy od miast, których mieszkańcy zajmowali się rzemiosłem i handlem. O powstawaniu miast opowiada tekst z podręcznika ze strony 142 – przeczytaj go. Założenie miasta nazywamy lokacją. Lokowane miasta miały ściśle określony plan:
Centralnym miejscem w mieście był rynek – w kształcie kwadratu lub prostokąta, na rynku stał ratusz, który był siedzibą władz miasta. Do rynku wiodły ulice – były wąskie, proste i przecinały się ze sobą pod kątem prostym. Miasto otoczone były murami, w murach znajdowały się baszty i bramy, wokół murów biegła fosa, czyli rów wypełniony wodą. Elementy średniowiecznego miasta przedstawia makieta na str. 144 – 145. Obejrzyj ją.
Miasto miało własne władze – samorząd: burmistrza, radę miejską i sąd czyli ławę miejską. O samorządzie opowiada tekst na str. 143. Przeczytaj go. Przeczytaj również tekst zamieszczony poniżej o mieszczanach. Zwróć uwagę na słowo cech. Przyjrzyj się też ilustracji na str. 143 przedstawiającej grupy, na które dzielili się średniowieczni mieszczanie.
Wraz z powstawaniem miast, zaczęły powstawać także wsie. Zakładanie wsi również określamy słowem „lokacja”. Wsie także posiadały własny samorząd – sołtysa i ławę wiejską czyli sąd. O zajęciach mieszkańców wsi czyli chłopów opowiada tekst ze strony 146 p.t. „Warunki życia na wsi”. Przeczytaj go.
- Przepisz punkty: 1, 2, 3, 4, 5, 6 ze strony 147 z zakładki „To już wiem”. Będzie to Twoja notatka z lekcji.
- Jeśli chcesz utrwalić sobie materiał i sprawdzić swoją wiedzę, skorzystaj z platformy edukacyjnej:
O powstawaniu średniowiecznych miast i władzach miasta: https://epodreczniki.pl/a/sredniowieczne-miasto/DETBDWILc
O mieszkańcach średniowiecznych miast: https://epodreczniki.pl/a/mieszkancy-sredniowiecznego-miasta/D1Amcmt2V
O średniowiecznej wsi: https://epodreczniki.pl/a/wies-w-sredniowieczu/DVWMBC7sM
*wersja do wydruku: historia_5_4_maj
Data publikacji: 26 kwietnia 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 27 – 30 kwietnia 2020 r.
Lekcja 6
Temat: Czasy rycerzy str. 136 – 139
Cel lekcji: poznajemy średniowiecznych rycerzy
Opis lekcji: praca z tekstem przygotowanym przez nauczyciela i podręcznikiem, zapisanie notatki, obejrzenie materiału filmowego
Przebieg lekcji:
- Zacznij od przepisania tematu i celu lekcji. Opisu lekcji nie przepisuj.
- Czasy średniowiecza to czasy rycerzy. Kim byli rycerze? Czym się zajmowali? Kto mógł zostać rycerzem? Po czym można było poznać, że ktoś jest rycerzem? Na te i inne zagadnienia będziemy szukać odpowiedzi na dzisiejszej lekcji.
- Obejrzyj film edukacyjny: https://www.youtube.com/watch?v=427i0Pz8kYg
- Przeczytaj tekst z podręcznika (numery stron zostały podane przy temacie lekcji). Możesz też wysłuchać tego tekstu na stronie: https://www.youtube.com/watch?v=kC_-NUEI2Ew
Rycerze byli bardzo ważni w czasach średniowiecza. Mieli obowiązek obrony króla i ojczyzny. Jednak nie każdy mógł zostać rycerzem. Po pierwsze trzeba było pochodzić z rycerskiego rodu, po drugie – trzeba było być chłopcem. Droga do zostania rycerzem była długa i miała kilka etapów: paź, giermek, rycerz. Rycerzem zostawało się podczas uroczystości zwanej pasowaniem na rycerza. Przedstawia ją ilustracja umieszczona poniżej:
Podczas tej uroczystości rycerz otrzymywał pas rycerski oraz ostrogi rycerskie. Elementy rycerskiego uzbrojenia przedstawia ilustracja na stronie 138. W zamian za służbę rycerze otrzymywali od swojego pana ziemię – lenno. Tam rycerze budowali swoje siedziby, najbogatsi z nich mieszkali w potężnych zamkach. Rycerzy obowiązywały zasady zwane kodeksem honorowym .
5. Przepisz notatkę:
- Średniowiecze – czas rycerzy
- Średniowieczny rycerz – kto mógł nim zostać
– chłopiec
– pochodził z rycerskiego rodu (jego przodkowie byli rycerzami)
- Herb – symbol przynależności do rycerskiego rodu.
- Droga do bycia rycerzem:
– paź – zostawał nim chłopiec w wieku ok. 7 lat. Przebywał kilka lat na dworze królewskim lub innego rycerza; tam uczył się zasad dobrego wychowania, usługiwał przy stole
– giermek – zostawał nim chłopiec w wieku ok. 14 lat, uczył się władania bronią, towarzyszył rycerzowi w walce, czyścił jego zbroję i broń, dbał o rycerskiego konia
– rycerz – zostawał nim giermek podczas uroczystości pasowania na rycerza
5. Kodeks rycerski – zasady, zgodnie z którymi powinien postępować każdy rycerz
Praca obowiązkowa do sprawdzenia: napisz w zeszycie pięć zasad, które powinny znaleźć się w kodeksie honorowym. Zrób zdjęcie pracy (staraj się pisać starannie i zadbaj o to, by zdjęcie było wyraźne). Wyślij pracę na adres mailowy swojej nauczycielki. Termin wykonania pracy: do 8 maja.
*wersja do wydruku: historia_5_27_04
Data publikacji: 19 kwietnia 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 20 – 24 kwietnia 2020 r.
Lekcja 5
Temat: System feudalny str. 132 – 135
Cel lekcji: poznajemy społeczeństwo średniowiecza
Opis lekcji: praca z tekstem przygotowanym przez nauczyciela i podręcznikiem, zapisanie notatki, obejrzenie materiału filmowego,
- Zacznij od przepisania tematu i celu lekcji. Opisu lekcji nie przepisuj.
- Przyjrzyj się teraz materiałowi graficznemu ze strony 133. Na ilustracji została przedstawiona tzw. drabina feudalna. Co to takiego? Przedstawia ona system zależności w średniowiecznej Europie, pokazuje, kto od kogo był zależny, czyli kto komu podlegał. Oczywiście ważniejszy jest ten, który jest wyżej, ci, którzy są niżej, są mniej ważni. I każdy miał swojego pana to znaczy seniora. Poddany nazywany był wasalem (inaczej lennikiem). Jak to się działo, że ktoś był seniorem, a ktoś lennikiem czyli wasalem?
- Przeczytaj tekst ze strony 132.
- W tekście pojawiło się stwierdzenie, że król lub książę (czyli władca) przekazywał swoim poddanym ziemię. Tę ziemię nazywano lennem, stąd bierze się nazwa lennik – czyli ten, który otrzymał ziemię. Lenno było zwane też feudum i dlatego cały system oparty na przekazywaniu lenna (czyli feudum) nazywamy systemem feudalnym.
- Spójrz teraz na stronę 134. Tekst z podręcznika mówi o tym, że społeczeństwo średniowieczne dzieliło się na grupy czyli stany. Te grupy różniły się od siebie prawami i obowiązkami. Stany w średniowieczu to: duchowieństwo, rycerze, mieszczanie, chłopi. Każdy stan został przedstawiony na ilustracji na str. 134.
- Pora na notatkę. Przepisz ją:
- Społeczeństwo średniowieczne – system zależności – system feudalny
- Feudalizm w Europie:
- Lenno – feudum – ziemia, która pan daje swojemu poddanemu
- Senior – pan, który daje lenno, najwyższym seniorem był król
- Lennik – wasal – poddany, który otrzymuje lenno od seniora
- Społeczeństwo średniowieczne – podział na stany
- Duchowieństwo
- Rycerstwo
- Mieszczaństwo (mieszkańcy miast)
- Chłopi (mieszkańcy wsi)
Możesz posłuchać tekstu z podręcznika:
https://www.youtube.com/watch?v=LZNQt82lBcY
Możesz obejrzeć lekcję na ten temat:
https://www.youtube.com/watch?v=E_cvgOOWU0I
https://www.youtube.com/watch?v=JaTULhk-nx0
*wersja do wydruku: historia_5_20_04
Data publikacji: 14 kwietnia 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 15 – 17 kwietnia 2020 r.
Lekcja 4
Temat: Krzyżowcy i Krzyżacy – powtórzenie str. 122 – 129
Cel lekcji: utrwalamy wiadomości o wyprawach krzyżowych
Opis lekcji: praca z materiałem filmowym
- Zacznij od przepisania tematu i celu lekcji. Opisu lekcji nie przepisuj.
- Obejrzyj materiał filmowy o wyprawach krzyżowych:
https://www.youtube.com/watch?v=BIHOjV5sEfM
- Zapisz w zeszycie trzy zdania dotyczące krucjat i zakonów rycerskich. Każde zdanie zacznij słowami: Dowiedziałem się, że… (oczywiście dziewczynki zaczynają od słów: dowiedziałam się, że…).
*wersja do wydruku: historia_5_15_04
Data publikacji: 3 kwietnia 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 6 – 8 kwietnia 2020 r.
Lekcja 3
Temat: Zakonnicy z mieczami str. 125, 127 – 129
Cel lekcji: dowiemy się, gdzie i dlaczego powstały zakony rycerskie
Opis lekcji: obejrzenie krótkiego materiału filmowego, praca z tekstem z podręcznika, zapisanie notatki.
I. Zacznij od przepisania tematu i celu lekcji. Opisu lekcji nie przepisuj.
II. Obejrzyj krótki materiał filmowy:
https://www.youtube.com/watch?v=D9Ki7hIlYIY
III. Przeczytaj uważnie tekst z podręcznika ze str. 125
IV. Przepisz notatkę (obrazki przerysuj):
- Zdobycie Jerozolimy przez krzyżowców – pielgrzymki chrześcijan do Ziemi Świętej
- Powstawanie szpitali – gospód dla pielgrzymów. Gospody prowadzili zakonnicy
- Ataki Turków na Jerozolimę – konieczność walki. Zakonnicy stają się rycerzami. Powstanie zakonów rycerskich
- Najsłynniejsze zakony rycerskie:
a. joannici – Zakon Szpitala świętego Jana w Jerozolimie – biały krzyż, charakterystyczne zakończenie
b. templariusze – Bracia Zakonu Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona – krzyż koloru czerwonego
c. Krzyżacy – Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie – krzyż koloru czarnego
*wersja do wydruku: historia_5_6_04-skonwertowany
Data publikacji: 30 marca 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 30 marca – 3 kwietnia 2020 r.
Adres mailowy nauczyciela, na który należy przesyłać prace: olafek15@wp.pl – Aleksandra Fedynicz – Komosa. W tym tygodniu zadanie do sprawdzenia tylko dla chętnych!
Lekcja 2
Temat: Czasy krucjat str. 122 – 124
Cel lekcji: dowiemy się, czym były krucjaty i w jakim celu były organizowane.
Opis lekcji: praca z podręcznikiem oraz tekstem podanym przez nauczyciela, zapisanie notatki, praca z mapą.
Zadania do wykonania i materiały:
Zadanie 1
Przepisz do zeszytu temat lekcji (wraz z numerem lekcji), numery stron z podręcznika oraz cel lekcji. Przeczytaj podany niżej tekst (ale możesz od razu przejść do zadania 2).
Jesteśmy w epoce średniowiecza, w której religia chrześcijańska odgrywała ogromną rolę. Dlatego dzisiaj przeniesiemy się do Jerozolimy – miasta świętego dla trzech religii: judaizmu, chrześcijaństwa i islamu. W VIII wieku Jerozolima znalazła się w rękach Arabów, którzy wyznawali islam. Byli oni tolerancyjni wobec chrześcijan, to znaczy nie przeszkadzali im pielgrzymować do Ziemi Świętej. Inaczej jednak się stało, gdy Jerozolimę podbili Turcy – też wyznający islam. Wobec chrześcijan byli nastawieni wrogo, byli wobec nich nietolerancyjni.
Nic dziwnego, że chrześcijanie postanowili odbić Ziemię Świętą z rąk Turków. Tak właśnie narodziły się wyprawy krzyżowe czyli krucjaty. Ich uczestnicy – rycerze – naszywali sobie na płaszcze krzyże, dlatego będziemy ich nazywać KRZYŻOWCAMI.
Myślicie, że było łatwo? Wcale nie. Wprawdzie na początku krzyżowcom udało się zdobyć Jerozolimę, ale później ją utracili. Wojny z Turkami o Ziemie Świętą trwały prawie 200 lat! Wyobraźcie sobie, że w jednej z wypraw wzięły udział same dzieci!
Zadanie 2
Przepisz do zeszytu notatkę:
- Jerozolima – miejsce pielgrzymek chrześcijan
- Zdobycie Jerozolimy przez Arabów – tolerancja
- Zdobycie Jerozolimy przez Turków – nietolerancja wobec chrześcijan
- Wyprawy krzyżowe – krucjaty – zbrojne wyprawy do Ziemi Świętej w celu odbicia jej z rąk Turków
- Krzyżowcy – uczestnicy wypraw krzyżowych
Zadanie 3
Przeczytaj uważnie tekst z podręcznika, str. 122 – 124
Zadanie 3
Przyjrzyj się mapie zamieszczonej poniżej i znajdź Jerozolimę. Zobacz, jaką odległość musieli pokonać krzyżowcy, zanim dotarli do tego miasta. Nie musisz przekazywać mi tej odpowiedzi, po prostu się przekonaj.
Zadanie rozszerzające dla chętnych (polecenie przepisz do zeszytu):
Jednym z uczestników wypraw krzyżowych w XII wieku był pewien polski książę. Dowiedz się, kto to był i napisz o nim kilka informacji (pisz tylko te najważniejsze! Może być w punktach).
Napisz odpowiedź w zeszycie, zrób zdjęcie lub scan, nazwij plik, tzn. w nazwie wpisz swoje imię i nazwisko – pozwoli nam to na sprawniejsze ocenianie prac i wyślij mailem do nauczyciela historii (adres podany na górze). Masz czas do końca tygodnia.
Jeśli chcesz, obejrzyj materiał filmowy:
https://epodreczniki.pl/a/czas-krucjat/D1HqdmzoH
*wersja do wydruku: historia_5_30_03 (1)
Data publikacji: 25 marca 2020 r.
Tydzień obowiązywania: 25 – 27 marca 2020r.
Kochani Uczniowie klas piątych! Zaczynamy nową przygodę z historią. Dla niektórych będzie to nowa lekcja, dla innych utrwalenie. Wkrótce jednak wszystko się wyrówna. Nie poddawajcie się i podejmijcie wyzwanie. Lekcje przepisujcie do zeszytu zgodnie z numeracją podaną niżej (można jakoś sobie oznaczyć, że są to szczególne warunki pracy – np. pisać innym kolorem). Przepisujecie z lekcji wszystko, oprócz tego, co jest boltowane i umieszczone kursywą (pogrubione i pochyłym drukiem). Pamiętajcie, żeby rozkładać sobie zadania do wykonania – nie wszystko na raz!!!
Lekcja 1
Temat: Papież i cesarz str. 119 – 121
Cel: dowiemy się, jak doszło do podziału chrześcijaństwa, poznamy dzieje konfliktu między papieżem a cesarzem
Przeczytaj tekst z podręcznika – str. 119 – 121. Następnie przepisz notatkę:
1.XI wiek – schizma (podział) w chrześcijaństwie
a. przyczyny
– różnice kulturowe (inny język mszy, inaczej śpiewane pieśni religijne)
– spór o prawdy wiary
– rywalizacja o to, kto jest głową Kościoła: papież (zachód) czy patriarcha (wschód)
b. skutek:
– powstanie dwóch Kościołów: katolickiego (zachodniego) i prawosławnego (wschodniego)
– papież staje się zwierzchnikiem wyłącznie Kościoła katolickiego
2. XI wiek – spór papieża z cesarzem – przyczyny
a.rywalizacja o przywództwo w Europie
b. spór o inwestyturę, czyli prawo mianowania biskupów
3. Zaostrzenie konfliktu. Papież Grzegorz VII i cesarz Henryk IV
a. dążenie papieża do niezależności duchowieństwa od władzy świeckiej
b. zaniepokojenie cesarza, wywołanie buntu niemieckich biskupów przeciwko papieżowi
c. klątwa rzucona przez papieża na cesarza (poddani mogą wypowiedzieć cesarzowi posłuszeństwo)
d. Canossa – ukorzenie się cesarza przed papieżem
e. zdjęcie klątwy z cesarza
4. Powrót Henryka IV do Niemiec, zebranie armii, powrót do Włoch, pokonanie papieża
5. Konkordat w Wormacji
a. cesarz zrzeka się prawa do mianowania biskupów
b. cesarz ma prawo nadawać biskupom majątek w zamian za przysięgę wierności.
Praca do sprawdzenia – napisz w zeszycie, zrób zdjęcie pracy (wyraźne!) i wyślij mailem do swojego nauczyciela historii na adres: barbara.drewicz@o2.pl lub olafek15@wp.pl. Prześlij pracę wykonaną w całości, tzn 1 i 2 polecenie w jednej wiadomości. Nie wysyłaj osobno odpowiedzi na każde polecenie.
1. Uzupełnij zdania:
Jedna z przyczyn podziału chrześcijaństwa to:……………………………………………………………………..
W wyniku schizmy powstały dwa Kościoły: ……………… czyli ………………. i ………..… czyli ……….…
2. Narysuj komiks (min. 4 obrazki) przedstawiający konflikt między Grzegorzem VII a Henrykiem IV. Pamiętaj, że komiks zawiera obrazki i tekst.
Dowiedz się więcej!
https://historia.na6.pl/spor_o_inwestyture
Możesz też posłuchać tekstu z podręcznika i czytać jednocześnie!
https://www.youtube.com/watch?v=-rV7ZgkBqQA
*wersja do wydruku: historia_5_25_03
COŚ NOWEGO, PONIEDZIAŁEK 23.03.2020r.
D | G | A | C | B | P | E | I | U | K | R | T | O | L | G |
| B | A | R | O | H | U | O | T | T | O | N | I | W | Y | R |
O | K | A | R | O | L | W | I | E | L | K | I | G | R | Y |
| R | W | O | D | K | J | O | P | T | T | O | T | B | I | A |
C | I | K | O | M | G | L | D | K | I | H | Z | D | G | F |
| O | Z | F | R | A | N | K | O | W | I | E | O | Y | U | C |
I | G | V | U | J | Y | M | U | E | I | Z | R | Z | E | Y |
| U | R | K | E | O | A | N | Z | I | T | G | E | S | Z | U |
P | A | M | E | R | M | O | C | E | R | F | A | E | R | I |
| O | N | U | C | D | D | K | U | D | I | R | T | Y | K | T |
L | O | H | B | O | H | U | X | O | Z | R | P | O | I | P |
| Z | I | E | K | M | I | D | N | I | W | G | I | A | E | W |
E | C | L | I | O | U | G | J | B | U | P | A | U | L | S |
Odszukaj 10 wyrazów związanych z lekcją: „Początki średniowiecza” (pionowo, poziomo, ukośnie). Wypisz te wyrazy pod wykreślanką i objaśnij każdy z nich. pracę prześlij na adres: olafek15@wp.pl
Ważne: wyrazy podane są w mianowniku.
*wersja do wydruku: historia_5_23_03
Nowe wyzwanie, czwartek 19.03.2020r.
Obraz przedstawia symbole dwóch wielkich religii: chrześcijaństwa i islamu.
- Sporządź (w wersji papierowej lub jako prezentację multimedialną) zestawienie ukazujące podobieństwa i różnice między chrześcijaństwem a islamem. W przypadku prezentacji możesz ją wysłać na adres: olafek15@wp.pl
- Opisz, jaki był wpływ Arabów na kulturę europejską.
Przydatne materiały:
https://deon.pl/wiara/islam-i-chrzescijanstwo-wrogowie-czy-przyjaciele,234819
https://deon.pl/kosciol/czym-islam-rozni-sie-od-chrzescijanstwa,369517
https://texcomp.com.pl/islam-a-chrzescijanstwo-podobienstwa-i-roznice/
https://prezi.com/rlimuzidvyp-/wpyw-kultury-arabskiej-na-rozwoj-europy/
*materiały do wydruku historia_5_czwartek
Poniedziałek, 16.03.2020r.
Ulubionym miastem Karola Wielkiego był Akwizgran (dziś Aachen). Przygotuj folder – przewodnik po tym mieście (forma papierowa). Uwzględnij historię i zabytki oraz stan współczesny.
https://www.podrozepoeuropie.pl/akwizgran-zwiedzanie/
https://sekulada.com/akwizgran-miasto-karola-wielkiego/
*Materiały w wersji do wydruku historia_5